Szachy

W 1922 r. przyjechał do Cieszyna dobrze już zaawansowany młody szachista Jan Kukuczka, który założył Cieszyński Klub Szachowy. Jednocześnie klub został członkiem nowo powstałego Okręgowego Związku Szachowego w Katowicach. Zaczęły się pisać najlepsze karty historii cieszyńskiego sportu szachowego.

Jan Kukuczka

szachy_1

Wybitny działacz, długoletni instruktor

  Szachiści od początku grają w lidze okręgowej, uzyskując zawsze czołowe miejsca w rozgrywkach. J. Kukuczka zdobył nawet w turnieju indywidualnym tytuł mistrza Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego.

  W latach 30. powstała w Cieszynie następna sekcja szachowa, przy 4 Pułku Strzelców Podhalańskich. Jej kierownikiem został kapral Józef Matysiak. Najlepsze wyniki na 64 polach uzyskiwali: st. sierż. Albin Krupczyński, sierż. Władysław Gordon i sierż.Marszałek.

  Po zakończeniu działań wojennych szachiści, którym dane było przeżyć okupację, grupowali się wokół Towarzystwa Sportowego Piast. Kierownikiem sekcji został JanKukuczka, który pełnił również funkcję prezesa szachowego Podokręgu Bielsko – Cieszyn. Pierwszymi zawodnikami Piasta zostali: m.in.: Albin Krupczyński, Józef Matysiak, Aleksander Kluż, Józef Waszul, Karol Kałuża, Leon Pszczółkiewicz, Franciszek Wenglorz, Karol Firla, Tadeusz Przybyła i Willibald Małysz.

Józef Matysiak

szachy_2

Wielki działacz, długoletni kierownik sekcji

   Szachiści Piasta zdobywali tytuł mistrzowski Podokręgu i zajmowali drugie miejsce w mistrzostwach woj. katowickiego. Tym samym zapewniali sobie prawo gry w mistrzostwach Polski. Zwyciężali w swojej grupie, wyprzedzając zespoły z Bydgoszczy,OpolaCzęstochowy Legnicy. W finale zajęli ostatecznie wysoką, piątą pozycję, a osiągnięty najwartościowszy wynik to remis z. mistrzem Polski Legionem Warszawa.

  Od 1947 r. organizowane były mistrzostwa szachowe Cieszyna. Pierwszymi mistrzami zostali: Karol Kałuża (1947 r.), A. Kluż (1948 r.), J. Kukuczka (1949 r.) i W. Małysz(1950/51).

  W 1950 r. w miejsce Cieszyńskiego Podokręgu Szachowego powołano Społeczną Sekcję Szachową przy PKKF. Jej szefem został J. Małysz. Sekcja rozpoczęła energiczną akcję propagandową i organizacyjną.

  Największe sukcesy sportowe i organizacyjne święcili szachiści w latach 60. i na początku lat 70. W 1960 r. wojewódzki turniej szachowy w Goleszowie wygrał w kategorii juniorówJan Lipowczan, a w I kategorii Emil Plinta. W cztery lata później gościł w Cieszynie 5-krotny olimpijczyk szachowy Kazimierz Makarczyk, który rozgrywał symultankę na 23 szachownicach. Remisowali: Adam Stano, .J. Waszut, Józef Dyrbuś, Zdzisław Buczek, Tadeusz Przybyła oraz juniorzy Franciszek Mospan Jacek Jackowski.

  Dnia 17 lutego 1965 r. gościł w Domu Kultury mistrz krajowy Wacław Łuczynowicz, który rozegrał symullankę na 22 szachownicach. W. Łuczynowicz cztery partie przegrał i pięć zremisował. Partie wygrali: Zbigniew Mroczkiewicz, Z. Buczek, Antoni Waszut, Wiesław Wronka a zremisowali: Eugeniusz Macura, Janusz Kwaśniewski, K. Firla, Z. Mospan i Piotr Trzeciak.

szachy_3

 Mistrz krajowy Wacław Łuczynowicz w Cieszynie w 1965 r.

szachy_4

Adam Stano (z lewej) z Józefem Matysiakiem, największym popularyzatorem szachów w Cieszynie (1969)

  W październiku 1966 r. szachiści dokonali wyboru nowego Zarządu Sekcji Szachowej PKKFiT, w skład którego weszli: J. Małysiak - przewodniczący, J. Kwaśniewski - zastępca, Z. Buczek - sekretarz oraz A. Stano, K. Firla, J. Dyrbuś, J. Jackowski, T. Przybyła, K. Sikora i Marian Bogusz. W rok później zrodził się pomysł organizacji w Cieszynie błyskawicznego turnieju szachowego o Puchar Beskidów. Był organizowany do 1975 r.

  W styczniu 1967 r. szachowy mistrz krajowy Stefan Witkowski rozegrał w Cieszynie symultankę na 20 szachownicach. Wygrał 17 partii, dwie zremisował oraz przegrał zAdamem Paszkiem. W dwa lata później symultankę w Cieszynie rozegrał mistrz juniorów Kanady Jan Krótki. Z 27 partii kanadyjczyk wygrał 19.

  Dużą popularnością cieszyły się również propagandowe zawody na zakończenie sezonu szachowego. W 1968 r. gościł w Domu Narodowym mistrz krajowy Węgier Lasla Sapi, który rozegrał 25 partii, z których pięć przegrał. Wygrali z nim wtedy: K. Firla, Albin Holewa, Piotr Raszka, Władysław Obierek Adam Cieślar. W 1970 r. na cieszyńskim Rynku odbył się publiczny seans gry jednoczesnej, a na 28 szachownicach grał mistrz krajowy Wacław Łuczynowicz. Przegrał dwie partie – z Edwardem CieślaremWładysławem Burym.

  W 1970 r. odbyły się wybory nowego Zarządu Sekcji Szachowej przy PKKFiT i Domu Kultury; kierownikiem został ponownie J. Matysiak, a jego zastępcą Krystian Gałuszka. W tym czasie I zespól KS Cieszyn grał w lidze śląskiej, w której zajął czwarte miejsce, natomiast rezerwa została mistrzem klasy A. Skład zespołu tworzyli: Z. Mroczkiewicz, Grażyna Wronka, Grzegorz Wawrzyczek, Janusz Raszka, J. Waszut, Adam Cieślar, A. Stano, K. Gałuszka, Iwona Jezierska, Z. Mospan iMarian Michałek.

  W 1970 r. odbył się w Kamieniu k. Rybnika 10-dniowy turniej juniorów o mistrzostwo Śląska. Zwyciężył Grzegorz Wawrzyczek KS Cieszyn. W grudniu gościła w Trzyńcuszachowa reprezentacja pow. cieszyńskiego, która spotkała się z zespołem TJ Trzyniec(wicemistrz I ligi państwowej CSRS). Wygrali nasi szachiści 7,5-6,5. Z ramienia KS punkty zdobyli: G. Wawrzyczek, M. Michałek, J. Raszka I. Jezierska.

  W styczniu 1971 r. odbył się turniej o mistrzostwo miasta i powiatu. Tytuły mistrzowskie zdobyli: I. Jezierska (juniorki), Adam Cieślar (juniorzy) oraz Kazimierz Górny(młodzież). W lidze śląskiej zespół KS Cieszyn zajął trzecie miejsce, za Łabędami i Chorzowem. W sierpniu odbyły się w Lublińcu 10 – dniowe mistrzostwa Śląska juniorów i seniorów. Tytuł mistrzowski w grupie juniorek zdobyła zawodniczka Cieszyna Iwona Jezierska. Grała też wśród seniorek plasując się na trzecim miejscu, za Krystyną Ciechocką Helgą Kempną.

  W 1972 r., po zwycięstwie nad Wyzwoleniem Chorzów 6,5-2,5, zespół KS Cieszynzdobył mistrzostwo Ligi Śląskiej i awansował do ligi wydzielonej. Awans wywalczyli: I. Jezierska, Z. Mroczkiewicz, G. Wawrzyczek, J. Raszka, Z. Mospan, Krzywoń oraz Adam Andrzej Cieślarowie. W mistrzostwach juniorów Śląska trzecie miejsce zajął J. Raszka, a siódme – G. Wawrzyczek.

  W 1972 r. odbyło się także zebranie sprawozdawczo – wyborcze Sekcji Szachowej. Dyplomami wyróżniono J. Kukuczkę, Stefana Koniecznego, Slanisława Slaszko, Izydora Polowskiego, Franciszka Hluszczyka i Piotra Trzeciaka. W skład Zarządu weszli: J. Małysiak - przewodniczący, K. Gałuszka - zastępca oraz A. Stano, T. Przybyła, J. Waszut, K. Firla.

  Przewodniczącym Kolegium Sędziów został Edward Wilczek. Uznaniem dla działaczy było powierzenie im organizacji w 1972 r. centralnego finału Międzynarodowego XIV Turnieju Szachowego Złotej Wieży. Po raz pierwszy zaprezentowano publiczności w amfiteatrze żywe szachy.

  W 1974 r. I. Jezierska, która już wówczas broniła barw Polonii Warszawa, wygrała partię z byłym mistrzem świata, arcymistrzem Michałem Tallem.

  Po reorganizacji struktury administracyjnej kraju, cieszyńskie szachy straciły na popularności. Na domiar złego zmarł jeden z najwybitniejszych działaczy sekcji Jan Kukuczka, a w 1976 r. zrezygnował z kierownictwa sekcji ze względów zdrowotnychJózef Matysiak - człowiek, któremu cieszyńskie szachy mają najwięcej do zawdzięczenia. Kierownikiem sekcji został młody zawodnik Marian Michałek. Szachiści startowali w klasie A, zajmując 3 – 4 miejsca. Organizowane były turnieje, lecz nie cieszyły się tak dużym zainteresowaniem jak dawniej.

szachy_5

W 1982 r. mistrz międzynarodowy i olimpijczyk Jacek Bielczyk (stoi) rozegrał jednocześnie z zawodnikami Piasta 20 gier 

  W 1976 r. błyskawiczny turniej wygrał A. Cieślar, a w turnieju o puchar przewodniczącego MRN Józef Kujawa, w 1978 r. mistrzem Cieszyna został K. Gałuszka. Nastąpiła zmiana w kierownictwie; funkcje kierownika pełnili Jan Janus Krzysztof Jońca, a od 1980 r. K. Gałuszka. Piast grał z różnym powodzeniem w lidze wojewódzkiej. W 1981 r. mistrz krajowy Karol Pinkas rozegrał na Rynku symultankę na 20 szachownicach (wygrał tylko J. Waszut), a w 1982 r. mistrz międzynarodowy, olimpijczykJacek Bielczyk w 20. grach z zawodnikami Piasta uzyskał korzystny dla siebie wynik 15,5 do 4,5 pkt. Punkty „urwali” mistrzowi: Piotr Augustyniak J. Waszut(zwycięstwa) oraz K. Jońca, Z. Mospan, Stanisław Sadlok, Andrzej Bogocz Jan Lazar (remisy).

  Szachiści Piasta występowali w klasie A, w której zdobyli trzecie miejsce. Zespół grał w składzie: Karol Wojnar, Adam Cieślar, Ludwik Cienciała, K. Gałuszka, Julia Sadlok, Andrzej Cieślar, Leszek Cieślar i Edmund Kubeczka.

  W 1984 r. szachiści grali w lidze okręgowej. Skład został uzupełniony o nowych zawodników. Doszli m. in. Beata Cinal, Bogusław Loska, Urszula Łabudek Henryk Wojciechowski. W grudniu tegoż samego roku K. Gałuszka został wyróżnionySrebrną Odznaką Honorowego Polskiego Związku Szachowego.

  W 1986 r. szachiści Piasta zajęli w rozgrywkach klasy A drugie miejsce i zdobyli awans do ligi wojewódzkiej. Zespół tworzyli: H. Wojciechowski, A. Cieślar, Jan Gazurek, K. Jońca, Krzysztof Ligocki, L. Cieślar, Jan Gazurek, K. Jońca, Mieczysław Rola, Krzysztof Ligocki. L. Cieślar, Grażyna Waliczek, Bogusław Córa, Stanisław Pawelski Stanisław Wojnar.

  W 1988 r. Grzegorz Błaszczok z Piasta zajął podczas zawodów strefowych w Ustroniu Zawodziu czwarte miejsce i jako jedyny z woj. bielskiego zakwalifikował się do finału mistrzostw Polski. W drużynowych mistrzostwach woj. bielskiego szachiści z Cieszyna zostali sklasyfiko­wani na szóstym miejscu.

  Pod koniec 1988 r. Zarząd KS Piast Cieszyn podjął, ze względu na brak dobrych wyników, decyzję o zawieszeniu sekcji szachowej. Zawodnicy grali jednak nadal, pod firmąCieszyńskiego Centrum Kultury. Piast opłacał dla nich gospodarza oraz fundował nagrody na cykliczne turnieje.

  W 2003 r. powstał MUKS „SZS” Cieszyn, który kontynuuje bogate tradycje szachowe Piasta Cieszyn.

Na podstawie „Piast Cieszyn – klub z tradycjami 1909 – 1999″, Janusza Kunisza i Kazimierza Raszki.